De kracht van schoolreizen

Hoorn, 16 oktober 2014

De kracht van schoolreizen

Docenten leveren topprestaties op schoolreis
'Ze riskeren slapeloze nachten en kostbare voorbereidingstijd komt vaak voor eigen rekening. En dat naast de zware verantwoordelijkheid om gezamenlijk met jongeren op stap te zijn. Toch hebben docenten het graag voor ‘hun kinderen’ over', stelt reisorganisatie Travel Inventive. Als schoolreisspecialist onderzochten zij de visie van docenten op buitenlandse schoolreizen. In ieder gesprek kwam terug hoeveel kinderen leren in zo’n week. De kracht van de schoolreis reikt veel verder dan de reis zelf.

'Docenten riskeren slapeloze nachten en kostbare voorbereidingstijd komt vaak voor eigen rekening'

Zelfstandige ervaring
De meeste leerlingen hebben al veel gezien van de wereld. Vaak samen met hun ouders. Zo’n schoolreis vergroot hun zelfstandigheid. Voor het eerst moeten ze zelf beslissingen nemen in het buitenland en leren ze verantwoordelijk te zijn voor hun eigen daden. 'Niets mooier dan de verwondering die je ziet bij leerlingen', stelt Louis Wetzer van het Maurick College. 'Juist de leerlingen van wie je het niet verwacht. Zo’n ruwe jongen die het Louvre niet uit wil zonder de Mona Lisa gezien te hebben. Meisjes die elke zomer naar exotische bestemmingen gaan en toch in een kerkje zeggen: ‘Wat mooi, wat een stilte’. Leerlingen moeten zich zien te redden in een onbekende omgeving. Ze lijken wel stoer, maak vaak zijn ze doodsbang voor alle nieuwe ervaringen. Sommigen zijn nog nooit in het buitenland geweest.' Docente Xandra Wink van Scholengroep de Hoven spreekt vol enthousiasme over een groepje jongens die in Parijs zelfstandig naar Ferrari ging: 'Helemaal opgetogen kwamen ze met foto’s terug. De bedrijfsleider van Ferrari was zo onder de indruk van hun enthousiasme dat hij een rondje met ze over de Champs Elysées heeft gereden. Dat is goud!'

Groepsbinding en respect
'We gingen weg als kleine losse groepjes en we kwamen terug als een hechte groep', schreef een leerling na afloop van haar Romereis. 'Het is bizar hoeveel je niet van elkaar weet en vooral over koetjes en kalfjes praat… tot Rome. Dan leer je mensen pas echt kennen', vertelde een andere leerling. Docenten onderschrijven het belang van groepsvorming op schoolreis, stelt Jan Muis, docent en teamleider havo bij SG Anna-Maria van Schurman: 'De band die tijdens de schoolreis wordt gevormd, bepaalt de sfeer in de klas de rest van het jaar. Nog voor de lessen beginnen heeft heel 4 havo al samen door de straten van Londen gestruind. De leerlingen hebben dan ook echt het gevoel dat ze samen, als groep, iets bijzonders ervaren.'

Kennismaken met andere culturen
Vlak voordat ze aankomen bij een gastgezin wordt het muisstil in de bus. Docenten en chauffeurs herkennen deze bijzondere spanning. 'En de volgende dag in de bus zijn ze niet stil te krijgen. Zo spannend allemaal.' Leerlingen weten tegenwoordig al precies via Google Earth hoe hun huis eruit ziet: of het een flat is of dat er een zwembad in de tuin ligt. Vaak heeft degene met de minste verwachtingen de beste avond gehad. Het is een onderdompeling in de andere cultuur.

Band tussen leerling en docent en docenten onderling
Leerlingen en docenten noemen expliciet dat ze het leuk vinden elkaar op een andere manier te leren kennen. 'Docenten worden in de ogen van hun leerlingen opeens een beetje mens. Leerlingen hebben tegenwoordig zoveel prioriteiten. De schoolreis brengt de school en de docenten wat dichter bij de leerling', vertelt Jaap de Win van het Develstein College. 'In zo’n week zie je duidelijk een verbetering in de relatie tussen docenten en leerlingen', stelt ook Peter Fonck van het Gregorius College. 'Zo leer je leerlingen op een hele andere manier kennen.' Stille wateren, die in de klas nooit wat zeggen, blijken op reis hele enthousiaste kinderen te zijn. Docenten hebben daar erg veel voordeel van tijdens de rest van hun schooljaar. Daarnaast versterkt het samenreizen ook de band tussen docenten onderling. Op zo’n reis komen onderwerpen aan bod die je aan de koffietafel op school niet met collega’s bespreekt.

Kennismaken met het werkveld
Het echte beleven: 'De Italiaanse monteur start de motor van een Lamborghini. Onze jongens staan er, zwaar onder de indruk, omheen. Prachtig!', vertelt Simon Weel als opleidingsmanager verbonden aan ROC Nova. Studenten zien hun werkveld opeens in de internationale praktijk. Ze worden geconfronteerd met andere arbeidsomstandigheden: monteurs die geen veiligheidsschoenen of veiligheidskap dragen bij het lassen. Of hoe snel aan de assemblageband van Ducati een dashboard wordt geplaatst. Zelf zijn ze de hele dag bezig met zo’n klus.

'We gingen weg als kleine losse groepjes en we kwamen terug als een hechte groep'

Leren buiten de klas
Docenten benadrukken dat de talenten van leerlingen op reis veel beter tot uitdrukking komen dan in de les, ver weg van lesuren, proefwerken en cijfers. 'Pas buiten de schoolmuren wordt het interessant voor de meeste leerlingen', stelt ook Saskia Schoones van De Rooi Pannen. Ook die ervaring is wederzijds. Ruud Verspeek van het Melanchthon Schiebroek: 'Ik ben ooit met een bepaald ideaal het onderwijs ingegaan. Je wilt leerlingen meer meegeven dan kennis. Je wilt ze laten ontdekken wie ze zelf zijn, wie anderen zijn. De schoolreis is een soort snelkookpan waarin alles gebeurt. En dan zie je opeens dat het mogelijk is om de idealen waar te maken.'

'Als je van onderwijs houdt, levert de schoolreis werkelijk de mooiste ervaring met leerlingen op. Je ziet allerlei kanten en talenten van leerlingen die je in het klaslokaal niet ziet', Jacco Plooijer, OSG Atlas College

Met speciale dank aan Travel Inventive, reisorganisatie voor buitenlandse schoolreizen.